The School of Life presenteerde het boek Van Big Bang tot Burn-Out; Het Grote Verhaal over Stress. Ik schreef een kort verslag van deze lezing, die werd gehouden door Witte Hoogendijk, psychiater en hoogleraar en Wilma de Rek, journalist bij de Volkskrant.
Wat is stress eigenlijk? Stress heeft een negatieve lading, terwijl het woord ‘stress’ niets anders betekent dan spanning. We krijgen echter last van die spanning, als de stressveroorzakers (stressoren) en onze reacties daarop (stressresponsen) niet meer met elkaar in balans zijn. Het stressgevoel dat we dan ervaren is wat er meestal wordt bedoeld met het woord ‘stress’. Deze definitie van stress luidt dan: “Stress is het gevoel dat je hebt als je je moet aanpassen aan iets dat je aanpassingsvermogen te boven dreigt te gaan.”
De stressresponsen bestaan uit vechten, vluchten of bevriezen. Nuttige reacties in de tijd dat wij mensen nog jager-verzamelaar waren en een wild dier op ons afkwam bijvoorbeeld. En in sommige situaties zijn ze nog steeds adequaat. Het probleem is echter dat er tegenwoordig steeds meer stressoren zijn, zoals de grote stroom aan informatie, het dagelijks lawaai, prestatiedruk en de psychologische druk van wat je zelf allemaal in je hoofd haalt. Maar ons stresssysteem is verouderd. De reactie van ons lichaam inclusief de hersenen op al deze stressoren is niet mee ontwikkeld en levert ons een onrustig gevoel op dat bij de moderne stressoren vaak geen enkel nut dient. Voor een appje hoef je niet te vluchten en tegen je baas niet te vechten.
In dit filmpje wordt eenvoudig uitgelegd dat ons stresssysteem nog stamt uit de tijd dat we als vis verder ontwikkelden:
INZICHT
Wat kunnen we met deze kennis? Door ons te realiseren dat het lichaam niet is gebouwd op de huidige hoeveel stressoren, kunnen we daar rekening mee houden:
- Verdiep je in je eigen wordingsgeschiedenis: hoe ben je opgevoed?
- Gun je hoofd meer rust! (slapen, mindfulness)
- Gun je lichaam minder rust! Ga meer bewegen, liefst buiten in de frisse lucht.
- Beperk de stressoren (zet je telefoon af en toe uit, ga de stad met haar lawaai uit).
- Houd je vriendengroep overzichtelijk: we zijn gemaakt voor 150 contacten, niet meer dan dat.
De conclusie luidde dat we in ontwikkeling zijn; we zijn een ‘imperfectie mutant”. Gelukkig geldt dat niet alleen voor mij, maar ook voor de anderen.